Triết lý giáo dục của Mỹ: Tự do, sáng tạo và trách nhiệm

Giáo dục hướng tới triết lý tích cực chắc chắn sẽ mang lại những giá trị tích cực cho con người. Bởi thế, sẽ không quá khó để nhìn nhận về nền giáo dục của một quốc gia khi đã nắm bắt được triết lý giáo dục của quốc gia đó. Nếu bạn đang muốn tìm hiểu về nền giáo dục bậc nhất thế giới – Hoa Kỳ thì đừng bỏ lỡ bài chia sẻ dưới đây của ICS Viet Nam.

1. Tổng quan về nền giáo dục Mỹ

1.1. Mục tiêu

Được biết đến là nền giáo dục hàng đầu thế giới, giáo dục Mỹ đã có sự xác định rõ ràng về mục tiêu đào tạo. Cụ thể, giáo dục Mỹ được xây dựng và phát triển dựa trên các mục tiêu cơ bản sau:

• Đào tạo các kỹ năng cơ bản, cần thiết để xây dựng để hoàn thành bất kỳ nhiệm vụ hoặc công việc nào được giao trong tương lai.
• Giảng dạy để mỗi đứa trẻ đều có thể trở thành một nhà tư tưởng phản biện.
• Đào tạo học sinh, sinh viên có thể khắc phục sự cố và xây dựng những chiến lược cụ thể.
• Đào tạo những đứa trẻ trở thành người có đạo đức và là một công dân tốt.
• Chú trọng đến việc khơi dậy đam mê, sức sáng tạo của học sinh, sinh viên
• Xây dựng môi trường giáo dục không áp lực, học tập để được hạnh phúc.

Với Hoa Kỳ, giáo dục không chỉ đơn thuần là quá trình giảng dạy con cái trở thành những người lao động trong tương lai. Mục đích quan trọng nhất của giáo dục Hoa Kỳ là giúp mỗi người đạt được tiềm năng con người của mình.

1.2. Các cấp học

Hệ thống giáo dục Mỹ được chia thành các cấp học cụ thể với chương trình đào tạo và yêu cầu khác nhau. Các cấp học cụ thể gồm có:

1.2.1. Tiền tiểu học

Loại trường cung cấp chương trình giáo dục này bao gồm: các trường mẫu giáo và trung tâm giữ trẻ / ngày
Thời lượng chương trình: 2 năm
Độ tuổi từ: 3 đến: 6
Chứng chỉ/văn bằng được cấp: Các chứng chỉ có thể được cấp thông thường sẽ phục vụ nhu cầu chứng minh để tham dự vào Trường Tiểu học.

1.2.2. Tiểu học

Loại trường cung cấp chương trình giáo dục này là Trường Tiểu học (Trung bình từ Lớp 1-4, nhưng thực tiễn của tiểu bang và địa phương có thể khác nhau).
Thời lượng chương trình: 4 năm
Độ tuổi từ: 6 đến: 10
Chứng chỉ / văn bằng được cấp: Các giải thưởng có thể được trao tại các Tiểu bang / Học khu khi cần thiết để chuyển tiếp lên Trung học cơ sở.

1.2.3. Trung học cơ sở

Loại trường cung cấp chương trình giáo dục này: Trường Trung học Cơ sở (Lớp 4-6, 5-7 hoặc 6-8)
Thời lượng chương trình: 3 năm
Độ tuổi từ: 10 đến: 14
Chứng chỉ / văn bằng được cấp: Các giải thưởng có thể được trao ở các Tiểu bang / Học khu nơi trường trung học cơ sở là cấp được công nhận.

1.2.4. Trung học phổ thông

Loại trường cung cấp chương trình giáo dục này: Trường Trung học Phổ thông, Trường Trung học Phổ thông (Lớp 9-12 hoặc 10-12)
Thời lượng chương trình: 4 năm
Độ tuổi từ: 15 đến 18
Chứng chỉ / bằng tốt nghiệp được cấp: Bằng tốt nghiệp Trung học (Chính quy / Tiêu chuẩn, Dạy nghề, Danh dự / Regents, Cao đẳng / Dự bị Học thuật).

1.2.5. Giáo dục Đại học và sau Đại học

Giáo dục đại học và sau đại học chia thành ba giai đoạn, cụ thể như sau:

• Trình độ Đại học giai đoạn đầu : Bằng Cao đẳng, Bằng Cử nhân, Chứng chỉ Nâng cao.
• Trình độ Đại học giai đoạn hai : Bằng Thạc sĩ, Bằng / Chứng chỉ Sau Thạc sĩ, Văn bằng / Chứng chỉ, Bằng Chuyên gia Giáo dục,
• Giai đoạn ba trình độ Đại học : Tiến sĩ nghiên cứu các lĩnh vực chuyên sâu

1.3. Lịch học

Lịch học trong chương trình giáo dục Hoa Kỳ thay đổi theo từng vùng lãnh thổ và tiểu bang, chương trình đào tạo này giao động từ hai đến ba kỳ trong một năm.Thậm chí có những trường có tới bốn kỳ bao gồm cả kỳ mùa hè không bắt buộc.

1.4. Hệ thống điểm

Hệ thống điểm trong giáo dục Mỹ có tính phân biệt rõ ràng. Mặc dù học sinh có cùng số điểm trung bình nhưng học sinh, sinh viên ở các trường nổi tiếng hơn sẽ có nhiều áp lực trong học tập hơn. Sinh viên tại các trường này được đánh giá cao hơn so với học sinh, sinh viên ở các trường kém danh tiếng hơn. Chính vì vậy, việc lựa chọn trường phù hợp với học lực và mục tiêu của bản thân cũng là một điều cần phải được lưu ý.

2. Triết lý giáo dục Mỹ

2.1. Tự chủ, tự do

Nền giáo dục Mỹ hướng đến việc đào tạo ra những con người tự do, có thể dễ dàng thích nghi với cuộc sống đang biến động từng ngày. Người Mỹ hiểu rằng việc “bó buộc” trẻ em trong những quyển sách “quốc định” chỉ khiến sức tưởng tượng và sự sáng tạo của trẻ bị giới hạn. Điều đó đồng nghĩa với việc hạn chế khả năng sống của trẻ trong một thế giới hội nhập, đa dạng. Đó là lý do tại sao chương trình học tại các trường ở Mỹ rất giàu tính trải nghiệm, kích thích sự phát hiện, khuyến khích trẻ đưa ra tất cả suy nghĩ “xung quanh một câu hỏi”.

Người Mỹ rất chú trọng việc rèn luyện tư duy độc lập cho trẻ nhỏ. Khi mới đi học, trẻ thường nhìn nhận thế giới một cách phiến diện, chỉ có đen-trắng, đúng-sai. Nhiệm vụ đầu tiên của người thầy là giúp học sinh mở rộng tầm mắt để thấy được một thế giới đa chiều – một câu hỏi có nhiều đáp án, một hiện tượng có nhiều cách lý giải hay một bức ảnh sẽ có nhiều cái tên ở những góc cạnh khác nhau.

Đến lúc này trẻ có xu hướng cho rằng “mọi thứ đều đúng” hoặc ngược lại là “không có gì đúng cả”. Điều giáo viên cần làm là dạy trẻ cách quan sát, nhận xét, đánh giá sự việc theo từng góc nhìn cụ thể, từng mối quan hệ cụ thể (giả thuyết – kết luận; nguyên nhân – hệ quả…) để trẻ hình thành sự nhạy cảm trong việc nhìn nhận sự việc, hiện tượng.

2.2. Sáng tạo

Chương trình giáo dục Mỹ sử dụng các dự án cá nhân và nhóm để học sinh sẽ được phát huy khả năng tìm tòi, vận dụng kiến thức, hiểu biết của bản thân, phát huy trí tưởng tượng và sự sáng tạo. Bên cạnh đó các em học sinh luôn được khuyến khích tham gia các hoạt động ngoại khóa ngoài trường lớp. Nhờ đó cha mẹ, thầy cô và chính bản thân các em sẽ tìm ra tố chất và thế mạnh của mình.

2.3. Trách nhiệm

Tuy nhiên, triết lý “tự do” không có nghĩa là thiếu sự tôn trọng hay thiếu bình đẳng. Cái tự do mà người Mỹ muốn có là tự do trong “trách nhiệm”. Nhưng phải tôn trọng ý kiến (hay sự tự do tư tưởng) của người khác. Chẳng hạn, nếu một sinh viên ngành sinh học không tin theo thuyết tiến hóa, anh ta được quyền giữ nguyên lập trường. Nhưng sinh viên này vẫn phải tìm hiểu học thuyết đó khi bước vào lớp như các bạn khác.

Các thầy cô thường nhắc nhở trẻ con rằng: “Bất kỳ ai trong các em cũng có quyền loại bỏ, thậm chí là tẩy chay một nhãn hiệu mà họ không thấy thích. Nhưng không được quyền ép người khác đứng về phe mình, vì như thế là thiếu tôn trọng quyền của tự do của người khác – điều mà người Mỹ tối kỵ”. Điều này còn được minh chứng khi nhìn vào sự bình đẳng giữa thầy-trò ở Mỹ. Giáo viên chấm điểm học trò, còn học trò lại có quyền nhận xét về chất lượng giáo viên. Cả hai bên đều không thể cư xử võ đoán với nhau. Do đó học trò được tự do thắc mắc, ý kiến hoặc thậm chí nghi ngờ giáo viên. Trong cuộc tranh luận, việc thẳng thắn nhận “tôi sai” hoặc “tôi không biết” là hết sức bình thường. Đó là điều kiện tiên quyết để có thể phát hiện ra những quan điểm mới mẻ hay những thiên tài mới. Thế nên người Mỹ quan niệm “không có câu hỏi ngu ngốc, chỉ có câu trả lời ngu ngốc mà thôi”.

“Tự do” càng không có nghĩa là cứ việc gì mình không thích thì né tránh mà trái lại phải sống một cách có trách nhiệm. Trước hết là sống trách nhiệm với bản thân. Ví dụ, người Mỹ có thể theo học hầu như bất kỳ trường nào trong vô số đại học, tuy nhiên lựa chọn đó không được tùy tiện hay nhất thời mà phải được cân nhắc kỹ càng về lợi ích của bản thân: sở thích, nguyện vọng, ước mơ.

3. Vì sao nền giáo dục Mỹ đứng đầu thế giới?

Giáo dục Mỹ được xem là nền giáo dục hàng đầu thế giới bởi rất nhiều lý do. Trong đó, không thể không kể đến hệ thống giáo dục tối ưu và triết lý giáo dục hiện đại. Bên cạnh đó, giáo dục Mỹ được xếp vào loại hàng đầu thế giới bởi một số đặc điểm sau:

• Cơ sở hạ tầng và kỹ thuật hiện đại: Là nước có nền kinh tế lớn mạnh, Mỹ luôn chú trọng đầu tư về hệ thống cơ sở vật chất, đáp ứng mọi nhu cầu cần thiết cho sự tăng trưởng và nghiên cứu trong giáo dục.
• Hệ thống giáo dục kiểm định nghiêm ngặt: Đây cũng chính là một trong những lý do mà nền giáo dục Hoa Kỳ luôn đảm bảo chất lượng đầu ra với những quy trình đầy đủ, thực tiễn và được cập nhật thường xuyên.
• Bằng cấp có giá trị toàn cầu: những trường Đại học hàng đầu của Mỹ sở hữu bằng cấp với giá trị khắp toàn cầu. Các trường đại học ở Mỹ luôn có được vị trí cao trên các bảng xếp hạng về trường đại học tăm tiếng nhất trên toàn cầu bởi vậy các tấm bằng từ các trường đại học của Mỹ luôn thu hút rất nhiều học trò, sinh viên trên khắp thế giới.

Hy vọng những chia sẻ của ICS Viet Nam sẽ giúp bạn hiểu thêm về nền giáo dục bậc nhất thế giới – Hoa Kỳ. Nếu bạn đang có mong muốn trải nghiệm chương trình giáo dục phổ thông Mỹ ngay tại Viet Nam thì đừng quên liên hệ ngay với ICS nhé.

Đọc thêm:
1. Acellus là gì? | Giới thiệu chi tiết từ A-Z chương trình học Acellus
2. So sánh hệ thống giáo dục Mỹ và Việt Nam về nội dung, mục tiêu và phương pháp giáo dục
3. Tìm hiểu về những điểm nổi bật của giáo dục nước Mỹ
4. Ưu điểm và nhược điểm của nền giáo dục Mỹ
5. Tìm hiểu về giáo dục mầm non ở Mỹ
6. Cách thức giáo dục nhân cách cho học sinh Mỹ
7. Những điều cần biết về phương pháp giáo dục của Mỹ
8. 6 Điều bạn cần biết về văn hóa giáo dục Mỹ
9. Lưu ý và điều kiện du học Mỹ cấp 2